3 راهکار بی نظیر مدیریت هزینه حمل و نقل در جهان مدرن
تا چندی پیش، هزینه های زندگی و درآمد ها به گونه ای بود که مفهوم مدیریت هزینه معنای چندانی نداشت. بسیاری از روزمرگی ها و نیازهای ثابت بدون صرف هزینه انجام میشدند و در قبال آن خدمات یا کالا ارائه میشد. امروزه اما اینگونه نیست و آنچنان تناسب میان درآمدها و مخارج آشفته شده که برقرار ساختن موازنه میان درآمدها و مخارج، با هر میزان درآمد و هر اندازه خرج، بدون یک مدیریت مالی صحیح محال و دور از ذهن است. بدیهی است که هر آن چه در مخارج صرفه جویی شود و بتوان درآمد را افزایش داد، به حالت مطلوب نزدیک تر شده ایم؛ چرا که هر دوبه معنای قدرت خرید بیشتر و در نتیجه رفاه بیشتر است و نکته‌ی اصلی، که برای رسیدن به آن بایسیتی مدیریت مالی انجام داد، دقیقا رسیدن به همین دو نکته است و این که چگونه میتوان به آن ها دست پیدا کرد تمام چیزی است که در این حوزه دنبال میشود.
تا چندی پیش، هزینه های زندگی و درآمد ها به گونه ای بود که مفهوم مدیریت هزینه معنای چندانی نداشت. بسیاری از روزمرگی ها و نیازهای ثابت بدون صرف هزینه انجام میشدند و در قبال آن خدمات یا کالا ارائه میشد. امروزه اما اینگونه نیست و آنچنان تناسب میان درآمدها و مخارج آشفته شده که برقرار ساختن موازنه میان درآمدها و مخارج، با هر میزان درآمد و هر اندازه خرج، بدون یک مدیریت مالی صحیح محال و دور از ذهن است. بدیهی است که هر آن چه در مخارج صرفه جویی شود و بتوان درآمد را افزایش داد، به حالت مطلوب نزدیک تر شده ایم؛ چرا که هر دوبه معنای قدرت خرید بیشتر و در نتیجه رفاه بیشتر است و نکته‌ی اصلی، که برای رسیدن به آن بایسیتی مدیریت مالی انجام داد، دقیقا رسیدن به همین دو نکته است و این که چگونه میتوان به آن ها دست پیدا کرد تمام چیزی است که در این حوزه دنبال میشود.
گفتیم که در مدیریت مالی دو هدف دنبال میشود: افزایش درآمد و کاهش هزینه. در مرد کاهش هزینه نیز خود در دو رویکرد دنبال میشود: یکی حذف موضوعات هزینه با در نظر گرفتن اولویت ها و توانایی ها و دیگری صرف هزینه کمتر برای همان موضوعات (کالا و خدمات) پیشین. به عنوان مثال اگر شخصی در ماه 10 موضوع هزینه دارد که هر یک 100 هزار تومان قیمت دارند، بایستی مجموعا یک میلیون تومان در ماه پرداخت کند. طبق رویکرد نخست، اگر از میان یکی از این موضوعات بتوان یکی را حذف کرد (مثلا آن موضوع از موضوعات تجملاتی و تشریفاتی بوده و یا هیچگونه ضرورتی در زندگی شخص ندارد)، با حذف آن میتوان هزینه ماهانه او را به ماهانه 900 هزار تومان کاهش داد اما بر اساس رویکرد دوم، راهکارهایی اجرا میشوند تا بتوان همان موضوعات هزینه را با مبلغ کمتر به دست آورد؛ یعنی با مدیریت صحیح، برای هر یک از این موضوعات هزینه، به جای 100 هزار تومان، 90 هزار تومان پرداخت کرد و در نتیجه همان کاهش در رویکرد مشابه حاصب میشود. بدیهی است که از میان این دو رویکرد، رویکرد دوم مطلوب تر بوده و ترجیح بر آن است که بتوان بدون حذف موضوعات هزینه مخارج را کاهش داد. نکته ی دیگر آن که کم ترین حالت هزینه از ترکیب این دو رویکرد به صورت توامان حاصل میشود؛ یعنی هم فقط برای موضوعات ضروری پول پرداخت کرد و هم کم ترین میزان ممکن را برای آن موضوعات ضروری پرداخت کرد.
این مقاله درباره راهکارهایی است که در دنیای مدرن میتوان استفاده کرد تا در مورد هزینه های ضروری، که نمیتوان آن ها را حذف نمود، تا جای ممکن در هزینه ها صرفه جویی کرد تا بتوان میزان بیشتری از درآمد را برای مخارج غیر ضروری ذخیره کرد. این راهکارها متمرکز بر حمل و نقل بوده و تا جای ممکن ساده، در دسترس و قابل اجرا هستند و تا حد بسیار زیادی میتوان آن ها را مستقل از سلیقه و سبک زندگی مختلف افراد بر شمرد و این بدان معناست که همگان میتوانند آن ها را اجرا کنند.
پیش از تشریح راهکارها، لازم است مقدمه‌ای بیان کنیم. با یک حساب سر انگشتی ساده میتوانید هزینه استهلاک یا همان هزینه نگهداری ماهانه خودروی شخصی خود را حساب کنید و پس از آن متوجه خواهید شد که پراید، که کم هزینه ترین خودرو در ایران است، ماهانه یک میلیون تومان هزینه دارد و این یعنی حتی اگر شما ارزان ترین و کم هزینه ترین خودرو را هم داشته باشید، باید 25% (یک چهارم) درآمد ماهانه خود را صرف این کنید که از خودروی شخصی استفاده کنید. با این توضیحات مشخص میشود اگر بتوان هزینه خودروی شخصی را کاهش داد و در حالت ایده آل اگر بتوان آن را حذف نمود، هزینه زیادی را ذخیره کرده ایم و میتوانیم از آن برای علایق خود، تفریحات و یا هر فعالیت دیگری که دلخواه ما باشد استفاده کنیم. لازم به ذکر است پیاده روی کم هزینه ترین و راحت ترین راه حمل و نقل بوده و اگر بتوانید از آن استفاده کنید، تمام هزینه های حمل و نقلتان حذف خواهند شد لیکن به علت سختی های آن، در ادامه تنها به راهکارهایی که با وسائل حمل و نقلی انجام میشوند میپیردازیم. با این مقدمه مشخص میشود که تمامی راهکارهایی که در ادامه می آیند، راه حل حل هایی هستند که هرچه بیشتر باید از آن ها برای جایگزین کردن خودروی شخصی استفاده کرد. با این مقدمه به شرح این راهکارها خواهیم پرداخت.
استفاده از دوچرخه
از مزایای دوچرخه هر چه گفته شود کم است. تضمین سلامتی، حفظ پاکیزگی محیط زیست، حل معضلات ترافیکی، کاهش چشمگیر و بسیار زیاد هزینه ها، همگی از مزایای استفاده از دوچرخه و دوچرخه سواری است که فعلا با تمام آن‌ها کاری نداریم و میخواهیم درباره مزایای اقتصادی آن و تاثیر فوق العاده ای که در کاهش هزینه ها دارد صحبت کنیم.
فرض کنید شما یک خودروی شخصی دارید و صاحب یک دوچرخه هم هستید؛ در حالتی که از خودروی شخصی خود استفاده کنید، در کم هزینه ترین حالت، اگر به مسافرت رفتن فکر نکنید و خودروی شما کاملا سالم باشد، شما حداقل ماهانه یک میلیون تومان باید برای استفاده از خودروی خود پرداخت کنید. در حالت دیگر، به هر میزان که از دوچرخه خود استفاده کنید، از این هزینه کم کرده اید و حتی اگر استفاده از خودرو را حذف نکنید، با استفاده از دوچرخه در نیمی از مسیرهای خود، نصف این هزینه را برای خود نگه داشته اید. خود متوجه هستید که هزینه نگهداری دوچرخه، به جز برای تعمیرات صفر است و هنگام تعمیر هم، پر هزینه ترین تعمیر یک دوچرخه از کم هزینه ترین تعمیر یک خودرو به مراتب کمتر است.
به غیر از این که دوچرخه سواران افراد سالم تر و خوشحال تری هستند و شهری که دوچرخه سواران بیشتری دارد شهر پاکیزه تری است، دوچرخه سواران از نظر مالی نیز ثروتمندترند.
اگر نمیتوانید دوچرخه سواری کنید، نگران نباشید. هنوز راه های دیگری برای کاهش هزینه ها وجود دارد. یکی از این راه ها استفاده از خدمات حمل و نقل عمومی است که بر اساس اصل اشتراک هزینه میتواند باعث صرفه جویی در هزینه های حمل و نقلی شما شود. به عنوان مثال یک اتوبوس شاید پنج برابر یک خودروی شخصی هزینه نگهداری داشته باشد اما وقتی این هزینه بر تمام افرادی که از آن استفاده کنند تقسیم شود، هزینه ناچیزی بر عهده هر نفر قرار میگیرد. استفاده از حمل و نقل عمومی در تمام مسیرها ممکن است اما برخی سفرها با استفاده از حمل و نقل عمومی کمی سخت میشوندولی استفاده از حمل و نقل عمومی در مسیرهای ثابت بسیار راحت و لذتبخش خواهد بود و بهتر است تا جای ممکن سفرهای خود را به وسیله حمل و نقل عمومی انجام دهیم.
همپیمایی
شاید تاکنون اسم همپیمایی یا معادل انگلیسی ان یعنی carpooling (به فارسی: کارپولینگ؛ به معنای با هم پیمودن) به گوشتان خورده باشد. راهکار نوینی که در جهان به عنوان یکی از موثرترین و محبوب ترین شیوه های مدیریت سفر شناخته شده و با وجود سهم کمی که از مجموع سفرها دارد (تنها 2 درصد از سفرها به صورت همپیمایی انجام میشوند)، توانسته میان افراد محبوب شده و همه گیر شود.
پس از حمل و نقل عمومی و دوچرخه سواری، دولت ها متوجه آن شدند که هرچقدر هم این راهکارها خوب باشند، افراد همچنان تمایل بیشتری به استفاده از خودروی شخصی دارند. پس در پی یافتن راهکاری افتادند تا بتوان این هزینه ها را کاهش داد و همچنان افراد بتوانند در هزینه ها صرفه جویی کنند؛ خصوصا آن که راهکارهای کاهش هزینه باعث کاهش ترافیک و کاهش آلودگی هوا هم میشوند و در هزینه های ترافیکی و محیط زیستی دولت هم صرفه جویی میشد. در همین راستا راهکاری متولد شد با نام همپیمایی (carpooling به فارسی: کارپولینگ؛ به معنای با هم پیمودن) که ایده محوری آن استفاده حداکثری از ظرفیت خودروهای در حال تردد بود. در نگاه اول به نظر میرسید این راهکار نتواند جوابگوی نیازها باشد اما افراد با استفاده از این راهکار در سفرهای شغلی خود به میزان رضایت زیادی دست پیدا کردند؛ خصوصا آن که میتوانستند از خودروی شخصی استفاده کنند اما هزینه های آن به یک چهارم میرسید چرا که دیگر مجبور نبودند هر روز از خودروی خود استفاده کنند و میتوانستند با همکاران خود به صورت چرخشی از خودروها استفاده کنند. لذت تعاملی که میان آن ها برقرار میشد نیز باعث شد در سال 2007، پس از دوچرخه سواری، به عنوان لذتبخش ترین روش حمل و نقل و پیمایش سفر برگزیده شود.
با توجه به آن چه گفته شد، میتوان دریافت که بدون سختی و تنها با مدیریت متفاوت سفرها، هزینه نسبتا زیادی را صرفه جویی کرده و از آن برای افزایش قدرت خرید و رفاه بیشتر بهره برد.
در مورد راهکار آخر یعنی همپیمایی یا همان کارپولینگ، باید اذعان داشت در ایران مقوله بسیار نوینی است و شاید بسیاری افراد هنوز از آن بهره نبرده باشند اما تیم هیرا در تلاش است تا بتواند این فرهنگ را در جامعه شکل داده و از این طریق مشکلات بسیاری را از دوش شهرها و و هزینه های زیادی را از گردن افراد بردارد. برای این که همپیمایی را امتحان کیند، میتوانید از منوی بالای صفحه، اپلیکیشن هوشمند هیرا را نصب کنید.
