وبلاگ


سه راهکار اصلی کاهش ترافیک در دنیای مدرن

1401/11/01
سه راهکار اصلی کاهش ترافیک در دنیای مدرن
همپیمایی
رهایی از معضلات ترافیکی یکی از مهم ترین مسائلی است که جوامع مختلف را همواره درگیر خود نموده است و دولت ها برای کاهش آن راهکارهای مختلفی در پیش گرفته اند. در این بین، برخی راهکارها مهم تر و موفق تر بوده اند که در این مقاله به سه راهکار اصلی کاهش ترافیک پرداخته ایم.

ترافیک،چالش زندگی مدرن جوامع امروزی

ترافیک، به عنوان نتیجه حتمی یکی از مهم ترین لوازم زندگی نوین، یعنی خودروهای شخصی، مسأله چالش زایی است که دولت ها و ملت ها را همواره درگیر خود کرده است.

در پاسخ به سوال چگونه ترافیک را کاهش دهیم، نهادهای مدیریتی دولتی و مسئولان مختلف، همواره راه های گوناگونی را طراحی و اجرا نموده اند.برخی سابقه ای طولانی و برخی دیگر نوین و با سابقه کم تر به شمار میروند. در این جستار بر آنیم تا 3 راهکار از مهم ترین راه های کاهش ترافیک، که امتحان خود را پس داده اند و توانسته اند از آزمون های تجربی سربلند بیرون آیند را معرفی و ضمن آن، به برخی راه های نوین قابل اتکا نیز بپردازیم.

رویکردهای مختلف مواجهه با ترافیک شهری

حل چالش ترافیک همواره دولت ها و مردم هر جامعه را با مشکلات بسیاری مواجه کرده است. اخلال در روند امداد رسانی خودرو های امدادی، افزایش میزان خشم درونی و پنهان افراد جامعه و به دنبال آن افزایش نرخ جرم و جنایت، افزایش استهلاک و هزینه های نگهداری خودرو، افزایش مصرف حامل های انرژی و اتلاف وقت و کاهش اوقات فراغت، برخی از مهم ترین و بارز ترین تبعات ترافیک، به عنوان یکی از نتایج حتمی و لایتخلف افزایش تولید و رواج ماشین های شخصی است.
در مواجهه با ترافیک، دولت ها همواره دورویکرد داشته اند:
الف)افزایش توان مقابله با ترافیک
ب)تلاش در راستای کاهش ترافیک
در مورد رویکرد نخست، اختصاص خطوط مخصوص به خودروهای امدادی، تخصیص سوبسیت و یارانه برای حامل های انرژی، افزایش ظرفیت خودرویی خیابان ها و گذر ها و راه هایی از این دست، که به جای تاکید بر کاهش ترافیک، بر افزایش ظرفیت مقابله با آن اهتمام دارند، مثال های خوبی از این رویکرد به حساب می آیند.
در مورد رویکرد دوم نیز میتوان به وضع قوانین محدود کننده، افزایش قیمت بنزین و دیگر حامل های انرژی، تقویت ناوگان حمل و نقل عمومی و دیگر راه های این چنینی اشاره کرد که هدفشان کاهش ترافیک است.
بدیهی است که با وجود ضرورت پیش بینی و اجرای موازی و توأمان هر دویکرد، رویکرد دوم منطقی تر بوده و کاربرد بیشتری دارد. حتی نظام‌هایی که امکان اعمال محدودیت های قانونی ترافیک را ندارند، در پی آنند تا با اعطای مشوق و سهولت در راه های جایگزین، مردم را به سوی فرهنگی سوق دهند که در آن ترافیک کم تر است؛ چرا که در غیر این صورت، دولت ها مکلفند به موازات افزایش ترافیک، ظرفیت های ترافیکی را نیز افزایش دهند. این امر هم از سویی هزینه بسیار در پی خواهد داشت و هم از دیگر سو به علت محدودیت اراضی، محدودیت های خود را در پی داشته و در مرحله ای غیر ممکن خواهد شد.
 
از میان راه هایی که برای کاهش ترافیک به کار گرفته شده اند، فارغ از قدمت آن ها، برخی توانایی بیشتری برای کاهش و مدیریت مطلوب ترافیک داشته اند.از همین رو نظر حاکمان را به خود جلب کرده اند و در نقاط مختلف جهان، مستقل از نوع حکومت، به کار گرفته شده اند. در ادامه به معرفی مهم ترین و کاربردی ترین راه های کاهش ترافیک (رویکرد دوم) خواهیم پرداخت.
 

تاثیر گذارترین راه حل های کاهش ترافیک کلان شهرها

انتخاب عنوان قهرمانان شهر برای دوچرخه سواران بیهوده نیست. بهترین و سودمندترین راه هر جامعه برای فرار از مشکلات ترافیکی، استفاده مردم از دوچرخه است. در بعد فردی، مزایای دوچرخه سواری آنچنان زیاد و بی رقیب است که اگر بتوانیم تنبلی را کنار بگذاریم، ما را از بسیاری هزینه ها بی نیاز می سازد. تضمین سلامتی، حذف هزینه‌های حمل و نقل، حذف ترافیک و به دنبال آن حذف هزینه‌های سنگینی که ترافیک بر افراد بار میکند، بهبود خلق و خو و افزایش هوش اجتماعی (EQ) تنها بخش کوچکی از مزایایی است که دوچرخه سواری در بعد فردی ارائه میدهد.

توسعه حمل توسعه فرهنگ دوچرخه سواری، یکی از راهکارهای کاهش ترافیک / عکس: موج نیوز
 
در مورد خودروهای تک سرنشین، این نسبت یک به پنجاه است؛ یعنی یک اتوبوس پنجاه برابر یک خودروی تک سرنشین توانایی جابجایی مسافر دارد و این یعنی شهر هر چقدر به تراکم ج مزایای اجتماعی دوچرخه سواری اما از مزایای فردی آن بهتر و بیشتر است. کافی است به هزینه‌های بی شمار و بسیاری که ترافیک بر شهر تحمیل میکند (نظیر هزینه های عمرانی، افزایش مساحت شهر، هزینه های انرژی مصرفی برای استفاده از راه ها، هزینه های مربوط به بخش بنزین و سوخت، افزایش استهلاک خودروها و کاهش عمر مفید آن ها، هزینه ساخت فضای سبز مورد نیاز به ازای هر متر مربع افزایش مساحت شهری، هزینه های مربوط به بخش آلودگی هوا و...) و نیز تبعات سنگین و بعضا غیر قابل جبرانی که ترافیک در پی دارد (مانند افزایش نرخ ابتلا به سرطان های مختلف مخصوصا سرطان های مربوط به دستگاه تنفسی و افزایش نرخ مرگ و میر در میان مبتلایان، افزایش نرخ ابتلا به بیماری های تنفسی و افزایش نرخ مرگ و میر در میان افراد مبتلا، افزایش هدر رفت زمان و کاهش اوقات فراغت، اخلال در روند امدادرسانی و فوریت ها، افزایش نرخ جرم و جنایت در نتیجه کاهش آستانه تحمل افراد، کاهش نرخ لذت به خاطر درگیری های فکری ایجاد شده توسط ترافیک، افزایش استرس و اضطراب و...) لحظه ای فکر کنید تا متوجه شوید که یک دوچرخه سوار چه اندازه برای جامعه مفید است و از چه رو قهرمان شهر لقب میگیرد. در کنار تمام مزایایی که برای دوچرخه سواری بیان شد، دوچرخه مزیت رقابتی فوق العاده ای در برابر دیگر وسائل حمل و نقلی دارد: هزینه نگهداری و استفاده تقریبا صفر. هزینه های خودروها و حتی هزینه استفاده از وسائل حمل و نقل عمومی در برابر هزینه ی صفر نگهداری دوچرخه سرسام آور است. به غیر از هزینه خرید، یک دوچرخه هیچ هزینه ای به غیر از سرویس های دوره ای (با فاصله زمانی بسیار زیاد و مبلغ بسیار ناچیز) بر شما تحمیل نم یکند و در قبال این هزینه صفر، زیبایی، شادابی، سلامتی، اوقات فراغت بیشتر، ذخیره پول و در نتیجه افزایش سرمایه را برای شما به ارمغان می آورد.
حمل و نقل عمومی، یکی از ساده ترین و در عین حال مفید ترین راهکارهای پیمایش مسیر و سفر است و مهم ترین مصادیق آن، یعنی مترو و اتوبوس، در ایران وجود دارند. حمل و نقل عمومی، گرچه به طور مستقیم و مانند دوچرخه سواری برای سلامتی مفید نیست اما در بخش هزینه ها و رهایی از ترافیک بسیار قوی است و می تواند بسیاری از چالش ها را حل نماید. برای درک دقیق کاربرد و اهمیت حمل و نقل عمومی، کافیست به کارکرد اتوبوس‌های درون شهری نگاهی بیندازید. یک اتوبوس درون شهری، در بیشترین حالت 7 برابر یک خودروی سواری شخصی بنزین مصرف میکند (مصرف میانگین خودروها 7 لیتر در هر صد کیلومتر و حداکثر مصرف اتوبوس درون شهری 50 لیتر در هر 100 کیلومتر است) و 4 تا 5 برابر یک خودروی شخصی فضا اشغال میکند (حداکثر طول اتوبوس های درون شهری که مربوط به اتوبوس های خط بی.آر.تی BRT است، معادل 18 متر است). تا این جا یک اتوبوس هزینه بیشتری برای شهر ایجاد میکند اما یک اتوبوس، حداقل 13 برابر یک خودروی معمولی که با چهار سرنشین تردد کند ظرفیت مسافر دارد.

توسعه حمل و نقل عمومی و کاهش ترافیک حمل و نقل عمومی، راه حل مناسب کاهش ترافیک / عکس: خبر آنلاین
 
در مورد خودروهای تک سرنشین، این نسبت یک به پنجاه است؛ یعنی یک اتوبوس پنجاه برابر یک خودروی تک سرنشین توانایی جابجایی مسافر دارد و این یعنی شهر هر چقدر به تراکم جمعیتی دچار باشد، میتواند با استفاده از وسائل حمل و نقل عمومی خودرا از شر مشکلات ناشی از جمعیت زیاد در حوزه ترافیک خلاص کند. گرچه اتوبوس درون شهری به طور مستقیم بر سلامت افراد تاثیر گذار نیست، اما به خاطر کاهش آلودگی هوا یقینا برای سلامتی افراد مفید است؛ چرا که بسیاری از بیماری ها ناشی از آلودگی هواست و اتوبوس و مترو با کاهش آلودگی احتمال ابتلا به بیماری ها را کاهش می دهند. همراهی افراد با یکدیگر در طول مسیر نیز پتانسیلی است که امروزه نظر دولت ها را به خود جلب کرده است تا بتوانند با استفاده از راهکارهایی از این پتانسیل استفاده کنند و سرمایه های اجتماعی جامعه خود را افزایش دهند. این همراهی افراد، در صورت بهره برداری صحیح، مزیتی است که اتوبوس به نسبت دیگر وسائل حمل و نقل، حتی دوچرخه، از آن برخوردار است؛ البته شایان ذکر است علی رغم وجود این ظرفیت، به علت هم مسیری غیر ارادی افراد در طی حمل و نقل عمومی، تمایل درونی برای مصاحبت و ایجاد ارتباط در آن ها وجود نداشته و هزینه ی ساخت ارتباط میان افراد در حمل و نقل عمومی برای دولت ها بسیار زیاد خواهد بود.

3-همپیمایی یا سفر اشتراکی

یکی از راهکارهای نوینی که امروزه به شدت برای جوامع مطلوب واقع شده است، مفهومی نوین است با نام همپیمایی یا کارپولینگ(carpooling). 
 
همپیمایی،بهترین راهکار حل معضل ترافیک و آلودگی هوا
توسعه فرهنگ همپیمایی،راه حل برون رفت از چالش ترافیک و کاهش آلودگی هوا
 
همپیمایی در بحران سوختی 1970 در آمریکا برای اولین بار تحت این عنوان و به طور رسمی به کار گرفته شد. بر اساس این ایده، به ازای هر چهار نفر که صاحب خودروی شخصی هستند، به جای چهار خودرو، یک خودرو تردد خواهد کرد؛ یعنی از حداکثر ظرفیت هر خودروی در حال ترددی باید استفاده نمود تا از هدر رفت زمان، انرژی و سوخت جلوگیری شود.
پس از آن که اجرای همپیمایی در گذر از بحران سوخت موفقیت آمیز بود، دولت‌های ایالاتی و دولت مرکزی ایالات متحده دریافتند که میتوان به جای هزینه های سنگین ترافیکی، همپیمایی یا کارپولینگ را رواج داد و از شر بسیاری مشکلاتی که از تبعات ترافیک هستند رهایی یافت.
پس از این، اتحادیه اروپا نیز به تدوین توصیه نامه هایی برای رواج همپیمایی در اروپا اقدام کرد. درک مزایای بسیار همپیمایی ساده است؛ کافی است بدانید همپیمایی قادر است از هر خودروی در حال تردد، 3 خودرو را از چرخه ترافیکی حذف نماید و نیز میزان استفاده از حمل و نقل عمومی و به تبع آن هزینه های سنگین بهره برداری و توسعه آن را کاهش خواهد داد.
جالب است بدانید تاثیر همپیمایی یا carpooling در حوزه ترافیک و حفاظت از محیط زیست آنچنان پر رنگ و شگفت انگیز است که در سال 2020، سازمان ملل متحد با ارسال توصیه نامه ای به کشورهای عضو، آن ها را به استفاده و تلاش در راستای رواج همپیمایی دعوت نمود و این راهکار را هم در زمره فعالیت های حفاظت از محیط زیست و هم از فعالیت های صلح جویانه بر شمرد.
در پایان ذکر این نکته ضروری است که کشورهای دنیا، هر یک به تناسب فرهنگ و شرایط خود، راه های زیادی را برای کاهش ترافیک و افزایش ظرفیت های شهری برای ترافیک انجام داده اند که هر یک موفقیت هایی داشته اند یا با شکست مواجه شده اند اما از میان آن ها، سه راهی که در بالا ذکر شدند، به عنوان اصلی ترین راهکار ها با رویکرد کاهش ترافیک شناخته شده اند که همواره با درصد بالایی توانسته اند انتظارات را برآورده کنند و در میان دولت های دنیا به عنوان راهکار های مشترک به کار گرفته شده اند.
 
 
 
از این رو ما در هیرا، به عنوان یکی از 3 پلتفرم فعال و متمرکز در حوزه همپیمایی در ایران و همچنین تنها پلتفرم هم‌پیمایی سازمانی، برآنیم با بهره گیری از دانش و انگیزه جوانان و با استفاده از تجربیات و شکست های سایر پلتفرم های carpooling در سال ها گذشته و همچنین با عجین کردن فرهنگ کارپولینگ با فرهنگ ایرانی و اسلامی، تاثیر مثبت در راستای حل معضلاتی از قبیل حجم بالای ترافیک، افزایش آلودگی هوا، آسیب های محیط زیستی و ... داشته باشیم و این مهم هرگز محقق نمی شود مگر اینکه هر کدام از ما، چه به عنوان فرد حقیقی و چه به عنوان فرد حقوقی از قبیل سازمان و اداره و شرکت، مسئولیت تاثیری که بر محیط و جامعه می گذاریم را بپذیریم و قدمی هرچند کوچک برای بهبود شرایط برداریم.

 

جدیدترین ها


چرا همپیمایی کنیم؟

پوشش هزینه های خودرو

با همپیمایی در هیرا، هزینه های ماشینت رو هیرا پرداخت میکنه یعنی خرج ماشینت از این جیب به اون جیبه

کاهش هزینه سفر

با همپیمایی در هیرا، هزینه های سفر کمتر از حمل و نقل عمومی و چیزی نزدیک به صفر در میاد

صرفه جویی در وقت

وقتی ترافیک توی خیابون نباشه، جای پارک هم از قبل آماده باشه، دیگه رفت و آمد خیلی زمان نمیبره

تفریحِ سفر

با هم بودن عامل مشترک همه‌ی تفریح‌هاست؛ مخصوصا وقتی با دوست و همکارت همپیمایی کنی